Son günlerde Türkiye genelinde etkili olan 40 derecenin üzerindeki hava sıcaklıklarının kaynağı olarak Afrika kıtasından gelen sıcak hava dalgası gösteriliyor. “Afrika sıcakları” veya “çöl sıcakları” olarak adlandırılan bu dalga, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde etkisini daha yoğun hissettiriyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, bazı şehirlerde hava sıcaklıklarının 45 dereceyi aştığını duyurdu. Uzmanlar, bu tür ekstrem sıcaklıkların ilerleyen yıllarda daha sık görülebileceğini ve iklim değişikliğinin etkilerinin giderek daha belirgin hale geldiğini vurguluyor.
Afrika’dan gelen sıcak hava dalgası sadece Türkiye’yi değil, Avrupa’nın güneyini de etkiliyor. Çölleşmenin hızla yayıldığı Sahel kuşağı gibi bölgelerden yükselen sıcak hava, Akdeniz üzerinden Türkiye’ye ulaşarak özellikle yaz aylarında bunaltıcı sıcaklara yol açıyor.
Sıcaklık artışı sadece karada değil, denizlerde de ciddi şekilde hissediliyor. 2024 yılı başından itibaren Atlantik Okyanusu ve Akdeniz’de deniz yüzeyi sıcaklıkları şimdiye kadar ölçülen en yüksek seviyelere ulaştı. Ocak-nisan döneminde yaklaşık 30 milyon kilometrekarelik bir deniz alanı, “denizel sıcak hava dalgaları”ndan etkilendi. Bu, 1993’ten bu yana görülen en geniş alan oldu.
Bilim insanlarına göre, bu yüksek deniz sıcaklıkları deniz ekosistemlerine zarar verirken, tropik fırtınaların şiddetini artırıyor ve deniz seviyesindeki yükselmeyle birlikte kıyı bölgelerini tehdit ediyor. Türkiye’de de bu durumun hem insan sağlığına hem de tarımsal üretime doğrudan etkileri olabileceği belirtiliyor.